Omdat wij op Proud2Bme werken vanuit onze eigen ervaring, vinden wij het belangrijk om ook deze kant van hulpverlening te belichten. Vandaar deze serie: Ervaringskracht. Hierin worden verhalen verteld van mensen die door een ervaringsdeskundige zijn geholpen of die zelf ervaringsdeskundige zijn. Vorige week kon je het verhaal van Vera lezen.

Vandaag het verhaal van Charissa. Charissa is 24 jaar oud. Ze heeft een jaar op zichzelf gewoond, maar woont nu sinds een klein maandje weer bij haar vader en haar twee broertjes. Ze is aan het sparen voor een eigen huisje en in haar vrije tijd vindt ze het fijn om te sporten, fotograferen, af te spreken met vriendinnen, creatieve dingen te ondernemen en te Netflixen! Ze doet al ongeveer 12 jaar aan badminton en sinds een half jaar doet ze onder begeleiding van een personal trainer/coach krachttraining in de sportschool. In 2015 heeft ze haar HBO diploma gehaald en sinds twee jaar werkt ze in de beveiliging. Daarnaast geeft ze nu ongeveer een half jaar bijles wiskunde en huiswerkbegeleiding aan middelbare scholieren. 

Wanneer kreeg jij een eetstoornis en hoe heeft zich dat ontwikkeld?

"Ik kreeg een eetstoornis toen ik een jaar of 13, 14 was. Het begon in de tweede klas van de middelbare school. Ik was erg onzeker, zowel over mijn uiterlijk als over mijn innerlijk. Eigenlijk begon het heel onschuldig. Ik wilde wat afvallen. Mijn vriendinnen hadden een goed figuur en dat wilde ik ook. Ik had ergens gelezen dat het goed was om citroensap in je water te doen. Dat zou helpen met afvallen, dus dat deed ik. Wel stiekem. Want ik wilde niet dat iemand zich ermee ging bemoeien. Ik ging steeds een klein stapje verder. Van het overslaan van koekjes tot het minderen met boterhammen. En van het braken na het avondeten tot helemaal niks meer eten en het leven op afslank- en laxeerpillen. Dit was een heel lang proces. Het ging met ups en downs, maar niemand in mijn omgeving had iets door.

Ik woonde week op, week af bij mijn moeder en vader. Al sinds mijn vijfde hadden zij co-ouderschap. Ik was thuis erg teruggetrokken en leefde voornamelijk op mijn kamer. Ik droeg baggy broeken en wijde shirts en truien. Hierdoor viel het afvallen niet erg op. Gedurende de middelbare school uitte mijn eetstoornis zich ook in meerdere fases. Het niet eten en het slikken van afslankpillen en juist extreem veel eten en braken, wisselden elkaar voortdurend af. In het eerste jaar van de HBO ging het echt een stuk slechter. Ik at alleen kleine hoeveelheden in het bijzijn van bijvoorbeeld mijn ouders of vriendinnen, zodat ze niks doorkregen. In het tweede jaar van de HBO voelde ik dat ik er geen controle meer over had. Ik moest nú hulp gaan zoeken, of ik ging er aan onderdoor. Ik besloot mijn stiefvader in vertrouwen te nemen en hem te vertellen wat er aan de hand was."

Wat voor hulp heb jij daarna gekregen? 

"Ik ben met mijn stiefvader naar de huisarts gegaan. In eerste instantie had ik twee opties. De 'drastische' keuze - naar de Ursula kliniek doorverwezen worden - of de iets minder 'drastische' keuze: naar een psycholoog doorgestuurd worden. Het ging daar om een vrouw die gespecialiseerd was in eetproblematiek. Ik koos voor het tweede. Ik vroeg mijn stiefvader niks te zeggen tegen mijn ouders. Ik wilde hen niet ongerust maken. Al snel bleek dat de keuze van de psycholoog niet de juiste was. Het ging eigenlijk alleen maar slechter. Ik koos wederom de weg van de eetstoornis. Mijn school begon eronder te lijden. Dat was de reden om opnieuw naar de huisarts te gaan.

Ik kon het idee om te falen op school niet verdragen. Ik lichtte nu ook mijn ouders in en ik ging opnieuw naar de huisarts. Dit keer maakte ik de keuze voor de doorverwijzing naar de Ursula. Na de intakegesprekken zijn we begonnen aan de MGDB (meersgezinsdagbehandeling). Een traject van negen maanden met alle vier mijn ouders in een groep met zeven of acht andere meiden. Ongeveer halverwege dit traject ben ik een tweede behandeling ernaast gaan volgen bij de Ursula. Ik kwam in de adolescenten-groep. Één keer in de week kwamen we bij elkaar met twee behandelaren. De therapie was gericht op eten, dagelijkse problematiek en lichaamsbeeld. Na een tijd kwamen we erachter dat de problematiek afkomstig was uit diepgewortelde gedachtes en gewoontes.

Naast de adolescenten-groep kreeg ik traumatherapie in de vorm van EMDR en schrijf-therapie. Ik stopte na ongeveer anderhalf jaar in de adolescenten-groep. Na een aantal maanden traumatherapie ben ik, aan de hand van een persoonlijkheidsonderzoek, gestart met schematherapie. Dit was mijn eerste behandeling in het volwassenentraject. Vrijwel direct startte ik naast de schematherapie ook met de herstelbehoudsgroep. De schematherapie was ontzettend heftig. Ik werd met mijn neus op de feiten gedrukt. Mijn gedrag, mijn situatie, mijn gedachtes en mijn dagelijks leven werden onder een vergrootglas gelegd en diep onderzocht en geanalyseerd. Toch is dit de therapie waarvan ik het meest heb geleerd. In de herstelbehoudsgroep kreeg ik voor het eerst te maken met een ervaringsdeskundige.

Hoe heb je dat ervaren?

We zaten met ongeveer acht meiden in de groep met drie begeleiders. Een psycholoog, een sociotherapeut en een ervaringsdeskundige. Ik vond het super fijn om te horen hoe het herstel bij haar verliep. Daarnaast vond ik het heel fijn om de erkenning te krijgen en te horen dat iemand daadwerkelijk snapt wat je bedoelt. Ik zag gewoon dat ze mij snapte. Ze vertelde hoe zij onze situaties herkende en hoe zij ze had aangepakt. Naast de herstelbehoudsgroep volgde ik ook PMT (psychomotorische therapie). Ook hier heb ik te maken gehad met een ervaringsdeskundige. Helaas was dit maar een aantal keer, maar ik merkte direct verschil. De sessies waar zij bij was, voelden gelijk heel anders aan. Zij snapte ons echt en vertelde ook duidelijk wat het soort opdrachten die wij deden in het verleden met haar hadden gedaan en hoe zij ze nu beleefde.

Wat ik super fijn vond was dat zij de opdrachten ook gewoon meedeed. Ze gaf eerlijk aan dat ze dit ook best spannend vond, maar dat maakte het alleen maar echter. In twee therapieën heb ik dus te maken gehad met ervaringsdeskundigen en ik vond het absoluut een aanvulling op de therapie. Ook haalde ik er hoop uit. Want ja, iedereen kan wel zeggen dat ik beter kan worden, maar hoe weet iemand dat als ze niet eens weten hoe je je voelt en wat voor gedachtes er in je hoofd omgaan? De ervaringsdeskundigen gaven hoop. Ze lieten zien en horen dat het een lang proces was, maar dat je zeker kan genezen van deze ziekte. Ik had het niet willen missen. Ik ben ontzettend blij dat ik dat beetje hulp mee heb mogen krijgen. Het heeft zeker bijgedragen aan het geloof in herstel."

Wat denk je dat de meerwaarde is van een ervaringsdeskundige ten opzichte van een behandelaar die dat niet is?

"Ik denk dat je beide soorten hulp nodig hebt. Hulp van een 'gewone' behandelaar en hulp van een ervaringsdeskundige. Ze kunnen je beide op verschillende manieren helpen om naar het doel van herstel te werken. Waar de ervaringsdeskundige je heel goed het gevoel kan geven je te begrijpen en je uit ervaring verder te kunnen helpen, kan een therapeut die dat niet is je juist weer beter helpen relativeren. Zij staan vaak anders in het leven. Ze hebben een hele andere kijk op de wereld dan iemand met een eetstoornis. Ze helpen je de écht belangrijke dingen te ontdekken en daarvoor te gaan strijden. Daarnaast kunnen zij je ook helpen met het ontwikkelen van andere eigenschappen en problemen dan alleen de eetproblemen. Bij mij ontstond namelijk het een door het ander. Als je dat zelf uiteindelijk onder ogen ziet, kan dat best hard en pijnlijk zijn. Op dat moment is het weer fijn om een ervaringsdeskundige te hebben die zorgt dat je niet teruggrijpt naar die eetstoornis."

Zitten er ook nadelen aan een behandeling door een ervaringsdeskundige?

"Ik denk dat er soms door cliënten wel getwijfeld wordt aan de oprechtheid van een ervaringsdeskundige. Dat komt dat voornamelijk door het 'eetstoornis-stemmetje' in je hoofd. Ik heb ook weleens gedacht: je zegt dit nu volgens mij alleen maar omdat je dit hoort te zeggen, maar ik weet niet of dit werkelijk is wat je denkt. Ik weet dat deze stem de stem van de eetstoornis is, maar hij is er wel. Ik denk dat die twijfel bij een 'gewone' therapeut minder aanwezig is."

Zou je anderen aanraden je door een ervaringsdeskundige te laten behandelen?

"Ja, absoluut. Omdat ik vind dat het echt iets bijdraagt in het gevoel van begrip en vertrouwen. Je ziet dat iemand ervan is hersteld. Een daadwerkelijk persoon die voor je zit. In een eetstoorniskliniek krijg je de hele dag door te maken met mensen die nog ziek zijn. Als je dan op die manier ziet dat je echt kan herstellen, geeft dat hoop."

Regelmatig kun je op Proud2Bme chatten met ervaringsdeskundigen. Bekijk hier onze agenda.